Qotur
Qotur, qoturluq (lat. scabies) — qoturluq gənəsi Sarcoptes scabiei vasitəsilə yoluxulan dəri xəstəliyi. Davamlı birbaşa təmasda olduqda insandan insana keçir.
Qotur (Abaran)
Qotur — İrəvan quberniyasının Eçmiədzin qəzasında, indiki Abaran rayonu ərazisində kənd.
Abaran çayının sağ qolu üzərində yerləşirdi. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir. Kəndin digər adı Qoytur olmuşdur.
Kəndin adı 1931-ci ildən sonrakı mənbələrdə çəkilmir. İndi xaraba kənddir.
Toponim Azərbaycan dilində «bitkisiz, otsuz yer» mənasında işlənən qotur sözü əsasında əmələ gəlmişdir. Relyef əsasında yaranan sadə toponimdir.
1828-ci ilə kimi burada yalnız azərbaycanlılar yaşamışdır.
Türkmənçay müqaviləsindən sonra, 1830-40-cı illərdə İran və Türkiyədən köçürülən ermənilər burada yerləşdirilmişdir.
Qotur (Sayınqala)
Qotur (fars. قطور) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sayınqala şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
2006-cı il məlumatına görə kənddə 642 nəfər yaşayır (125 ailə).
Yun
Yun — bəzi məməli heyvanların dərisinin üstünü örtən və heyvandan (adətən qoyun, dəvə və s.) qırxılan tüklər.
Lifli materiallar içərisində birincilik təşkil edən yun əsrlər boyu toxuculuq peşəsi üçün ən yüksək xammal hesab edilmişdir. Bunun üçün insanlar ən çox qoyun yunundan istifadə etmişlər.
Qoyun bir qayda olaraq iki dəfə, nadir hallarda il pis gəldikdə, bir dəfə qırxılır. Qırxın dövrü iqlim şəraitilə əlaqədardır. Qırxına aran yerlərdə tez, dağ yerlərində nisbətən gec başlanır. Qırxın yaz və payızda aparılır. Qırxını çobanlar özləri aparır. Bəzən də köməkçilər çobanın və ya sürü sahibinin qohum-əqrəbasından olur. Qırxın qırxlıq aləti vasitəsilə aparılır.
Qotur bulağı (Şuşa)
Qotur bulağı — Şuşa rayonu ərazisində məşhur bulaqlardan və tarixi yerlərdən biri.
Bulaqlar artıq formalaşmış şəhər meydanlarında tikilirdi və bəzi hallarda onlar ümumiyyətlə məhəllə meydanları ansambllarının tərkibinə daxil edilmirdilər, lakin ən izdihamlı ayrı-ayrı küçələrdə və yol ayrıclarında salınaraq, onlara müəyyən şəhərsalma ifadəliliyi verdilər.Bulaqların belə yerləşdirilməsini də sırf mühəndislik və santexnika mülahizələri ilə izah edilir ki, görünür, onların yerini qravitasiya su təchizatı müəyyən edib. Şuşa bulaqlarının əksəriyyəti kifayət qədər yığcam, ölçüləri kiçik, adətən kubik formada, plastik dizaynlı fasad arxitekturasına malikdir.
Şuşa bulaqları eyni üslubda hazırlanmış kiçik formalı memarlıq kimi şəhərin küçə və meydanlarının ansambllarını əhəmiyyətli dərəcədə tamamlayır və bəzəyir, ümumşəhər ansamblının üslub vəhdətinə gözəllik verir.
Qotur bulağı Şuşa həbsxanasından aşağıda Daşaltı çayının kənarında yerləşir. Qotur bulağı sal bir qayanı yararaq dörd metr hündürlükdən əlvan çınqıllığın içinə tökülür, gümüş cığır kimi qıvrıla-qıvrıla axıb gedən bulaqdır. Yay aylarında Şuşaya istirahətə gələn insanlar bulağın suyundan içir,yaxınlığındakı bağın tut ağacları altında zərif kaşan xalçaları salır, məxmər döşəkçələr, ipək yastıqlar, mütəkkələr düzüb istirahət edirdilər.
Bulağın suyu ilin 6 ayında gəlir, 6 ayında isə quruyurdu. İlin bütün fəsillərində soyuq və duru olan bulağın suyunun müalicəvi əhəmiyyəti var. Tərkibi minerallarla zəngin olan Qotur bulağın suyu bədəndəki qoturu, dəmrovu, ləkələri müxtəlif yaraları sağaldır, duzlaşmanı aradan qaldırır.
Da Da Dam
Da Da Dam — Finlandiyanı 2011 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində təmsil edən Paradise Oskar ifa etdiyi mahnı.
Ma Yun
Cek Ma və ya Ma Yun (çin. 马云; 10 sentyabr 1964, Hançjou[d]) — "Alibaba Group"un yaradıcısı; dünyanın ən varlı şəxslərindən biri.
Əsl adı Yun Ma olsa da, hazırda bütün dünya onu Cek Ma kimi tanıyır. Cek Ma 10 sentyabr 1964-cü ildə Çinin ən böyük şəhərlərindən olan Xançjouda anadan olub. Dəqiq fənlər üzrə təmayüllü məktəbdə təhsil alıb. İngilis dilini öyrənməyə üstünlük verən Ma hətta dil qabiliyyətini genişləndirmək üçün Çinə gəzməyə gələn turistlərə bələdçilik də edib. Tərcümeyi-halında qeyd edilənlərə görə, gələcəyin iş adamı 8 yaşında velisopedinə minib otel-otel gəzir və turistlərə öz xidmətlərini təklif edirmiş:
"Məhz həmin vaxt xaricilərin məktəbdə bizə təqdim etdiklərindən çox fərqli olduqlarının şahidi oldum".
Ma iki dəfə kollecə qəbul olmaq istəsə də, cəhdləri uğursuz alınır. Sonda Xançjou Müəllimlər İnstitutuna daxil olmağı bacarır. Sözügedən ali məktəb isə özünün dedyiyinə görə, o zaman şəhərdə ən zəif təhsil müəssisəsi sayılırmış.
Yun Ma
Cek Ma və ya Ma Yun (çin. 马云; 10 sentyabr 1964, Hançjou[d]) — "Alibaba Group"un yaradıcısı; dünyanın ən varlı şəxslərindən biri.
Əsl adı Yun Ma olsa da, hazırda bütün dünya onu Cek Ma kimi tanıyır. Cek Ma 10 sentyabr 1964-cü ildə Çinin ən böyük şəhərlərindən olan Xançjouda anadan olub. Dəqiq fənlər üzrə təmayüllü məktəbdə təhsil alıb. İngilis dilini öyrənməyə üstünlük verən Ma hətta dil qabiliyyətini genişləndirmək üçün Çinə gəzməyə gələn turistlərə bələdçilik də edib. Tərcümeyi-halında qeyd edilənlərə görə, gələcəyin iş adamı 8 yaşında velisopedinə minib otel-otel gəzir və turistlərə öz xidmətlərini təklif edirmiş:
"Məhz həmin vaxt xaricilərin məktəbdə bizə təqdim etdiklərindən çox fərqli olduqlarının şahidi oldum".
Ma iki dəfə kollecə qəbul olmaq istəsə də, cəhdləri uğursuz alınır. Sonda Xançjou Müəllimlər İnstitutuna daxil olmağı bacarır. Sözügedən ali məktəb isə özünün dedyiyinə görə, o zaman şəhərdə ən zəif təhsil müəssisəsi sayılırmış.
Yun Fosse
Yun Fosse (ing. Jon Fosse; 29 sentyabr 1959[…], Hauqesund[d], Ruqalann[d]) — norveçli yazıçı və dramaturq, O, Henrik İbsendən sonra ən çox ifa olunan Norveç dramaturqudur. Tez-tez "yeni İbsen" olaraq adlandırılan Fossenin əsərləri 19-cu əsrdə İbsen tərəfindən qurulan dramatik ənənənin müasir davamını təmsil etdiyi qeyd edilir.2023-cü il üzrə Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatı (2023).
Yon Fosse 1959-cu il sentyabrın 29-da anadan olmuşdur. Hekayə, roman, pyeslərlə yanaşı, esse və şeirlər yazır. Zəngin yaradıcılığı “Septologiya” silsilə romanları, 40-dan çox pyes, hekayələr, şeir və esseləri əhatə edir. İndiyədək onun əsərləri 40-dan çox dilə tərcümə edilmişdir. 2022-ci ildə ingilis dilinə tərcümə edilən “Yeni ad: Septologiya VI-VII” romanı Buker mükafatının qısa siyahısına düşmüşdür. Yon Fosse həmçinin bədii tərcümə ilə məşğuldur.
Yun Fossenin əsərlərində, əsasən, adi həyat həqiqətləri, insanın daxili aləmi, şimal insanının az ünsiyyətə girməsi, çətin zamanlardakı seçimləri kimi mövzulara toxunulur.
Bir
Bir — say sistemində rəqəm və eyni zamanda ədədlərdən biridir. Saymağa birdən başlayırıq. Bir ikidən əvvəl gəlir.
== Riyaziyyatda ==
Bir ədədi riyaziyyatda bir çox hallarda vahid adlanır. Vahidin aşağıdakı xassələri var:
İstənilən ədədi vahidə vurduqda həmin ədəd özü alınar.
Vahidi istənilən ədədə vurduqda həmin ədəd özü alınar.
İstənilən ədədi vahidə böldükdə həmin ədəd özü alınar.
Vahid tək ədəd hesab edilir.
1 ədədi nə sadə ədəd, nə də ki, mürəkkəb ədəddir.
== İnam və etiqadlarda ==
Mənəvi və maddi mədəniyyətin tərkib hissələrindən bilinən ümumsay kompleksində həm də "tək", "vahid" adları daşıyan çoxmənalı bir sayı mifoloji dünya modelində "Tanrı", "Kosmos" anlayışı ilə hər hansı hadisə və işin, əşyanın ilkliyi, başlanğıcı təsəvvürünü yaratmaqla düşüncəyə, məişətə daxil olmuşdur.
Da (hərf)
Դ, դ (səslənməsi: da, erm. դա) — erməni əlifbasının dördüncü hərfi. Orta əsrlərdə "yerkatagir", "qraçagir", "notrgir", "şxagir" yazı üslublarında istifadə edilmişdir.
Da Vinçi
Leonardo di ser Pyero da Vinçi (it. Leonardo di ser Pyero da Vinçi; 15 aprel, 1452–2 may, 1519) — Avropa İntibah dövründə yaşamış ensiklopedik alim, riyaziyyatçı, mühəndis, ixtiraçı, rəssam, heykəltaraş, memar, musiqiçi və yazıçı. İtaliya İntibahının rəmzi sayılan "Universal insan" (ing. Homo Universale) tipinin ən parlaq nümayəndəsi. İkinci minilliyin adamı seçilmişdir.
Adı tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib.
Leonardo 15 aprel 1452-ci ildə (köhnə stillə) Mediçilərin rəhbərlik etdiyi Florensiya Respublikasının ərazisində, Arno çayı vadisindəki Vinçi şəhəri yaxınlığında Ankiano kəndində Messer Pyero (1427–1504) adlı notariusun və Katerina adlı sadə kəndlinin övladı olaraq dünyaya göz açmışdır. Leonardonun babası Antonio da Vinçinin (1372–1468) öz gündəliyində bu barədə etdiyi qeyd belə səslənir: "Şənbə günü, 15 apreldə gecə saat 3-də nəvəm — oğlum Pyeronun oğlu anadan oldu. Uşağa Leonardo adı verildi. Onu Pyero di Bartolomeo xaç suyuna çəkdi".
Bir az da Bahar bayramı (film, 1979)
Bir az da Bahar bayramı — qısametrajlı bədii televiziya filmi. Rejissor Nazim Abbas tərəfindən 1979-cu ildə ekranlaşdırılmışdır. "Azərbaycantelefilm"də istehsal edilmişdir. Filmdə idman müəllimi Məmmədəlinin acı taleyindən söhbət açılır. Əsas rolları Tofiq Mirzəyev, Sona Aslanova, Adil İsmayılov və Çingiz Əhmədov ifa edirlər.
== Məzmun ==
Filmdə idman müəllimi Məmmədəlinin (Tofiq Mirzəyev) acı taleyindən söhbət açılır.
== Film haqqında ==
Film Maqsud İbrahimbəyovun eyniadlı hekayəsi əsasında ekranlaşdırılmışdır.
Kim Hyeon-yun
Kim Hyeon-yun (18 oktyabr 1992) — Cənubi Koreyalı atıcı. Kim Hyeon-yun Cənubi Koreyanı 2016-cı ildə XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi.
Kim Hyeon-yun birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2016-cı ildə qatıldı. O, Rio-de-Janeyroda baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında kişilər 10 m məsafəyə pnevmatik tapança yarışında iştirak etdi. Ümumilikdə 624.4 xal toplayaraq 11-ci yeri tutdu və finala vəsiqə qazana bilmədi.
Kim Yun-min
Kim Yun-min (13 noyabr 1999-cu ildə Cənubi Koreyada anadan olub) — Avstriya Birinci Liqa təmsilçilərindən olan Liferinq klubunda yarımmüdafiəçi kimi çıxış edən peşəkar Cənubi Koreyalı futbolçudur.
Yun-min Kvanju akademiyası vasitəsilə inkişaf etmişdir. Yun-min öz peşəkar karyerasında debütünü 3 mart 2018-ci ildə Ried klubuna qarşı oyunda etmişdir. O, 71-ci dəqiqədə Məhəmməd Kamara ilə əvəz olunmuşdur. Həmin görüşdə Liferinq liqa görüşündə rəqibi ilə 1-1 hesabı ilə bərabərə qalmışdır.
12 mart 2018 tarixində yenilənib
1UEFA Çempionlar Liqası görüşləri daxildir.
2Avstriya Superkuboku görüşləri daxildir.
Li Ho-Yun
Li Ho-Yon (d. 3 may 1971) — Cənubi Koreyanı təmsil edən həndbolçu.
Li Ho-Yon Cənubi Koreya yığmasının heyətində 1992-ci ildə İspaniyanın Barselona şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXV Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. Final oyununda Norveç yığmasını 22:28 hesabı ilə məğlub edən Cənubi Koreya yığması, Barselona Olimpiadasını 1-ci yerdə başa vurdu və qızıl medal qazandı.
Li Sın Yun
Li Sın Yun (18 aprel 1995, İnçxon) — Cənubi Koreyalı oxatan. Li Sın Yun 2013-cü ildə Dünya Çempionatında və 2016-cı ildə Olimpiya Oyunlarında qızıl medal qazanıb. O, həmçinin 2014-cü ildə Asiya Oyunlarında üçüncü yeri tutub.
Li Sın Yun birinci ciddi uğurunu 2013-cü ildə Türkiyənin Antalya şəhərində qazandı. Li Sın Yun final görüşüdə daxil olmaqla bütün rəqibləri üzərində qələbə qazanaraq Dünya Çempionatının qızıl medalını qazandı. Bir il sonra o, vətənində Asiya Oyunlarının bürünc medalını qazandı. 2016-cı il isə Li Sın Yun üçün daha əhəmiyyətli oldu. O, Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərində, komanda yoldaşları Ku Bon-Çan və Kim Voo-Jin ilə birgə birinci yeri tutaraq Olimpiya çempionu oldu.
Li Yun-Yon
Li Yun-Yon (d. 3 yanvar 1979) — Cənubi Koreyanı təmsil edən həndbolçu.
Li Yun-Yon Cənubi Koreya yığmasının heyətində 2000-ci ildə Avstraliyanın Sidney şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXVII Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. Bürünc medal uğrunda oyunda Norveç yığmasına 22:20 hesabı ilə məğlub olan Cənubi Koreya yığması, Sidney Olimpiadasını 4-cü yerdə başa vurdu.
Qızıl Yun ordeni
Seçkin Qızıl Yun Ordeni (isp. Insigne Orden del Toisón de Oro,alm. Orden vom Goldenen Vlies) — 1430-cu ildə Burqundiya hersoqu Xeyiryah Filipp tərəfindən Portuqaliyalı İzabella ilə evliliyini qeyd etmək üçün Brüggedə əsası qoyulmuş katolik cəngavərlik ordeni. Bu gün ordenin iki qolu mövcuddur, yəni İspan və Avstriya Qızıl Yun ordenləri. Hazırkı qrossmeysterlər müvafiq olaraq İspaniya Kralı VI Felipe və Habsburq-Lorren sülaləsinin rəhbəri Karl fon Habsburqdur.
Qızıl Yun dünyanın ən prestijli və tarixi cəngavərlik ordeni kimi tanınır. Hər bir medal bütöv qızıldandır və 2018-ci ildəki təxminən 50000 avro dəyərində olduğu təxmin edilir ki, bu da onu ən bahalı cəngavər ordeni edir. Ordenin hazırkı cəngavərləri arasında keçmiş Yaponiya İmperatoru Akihito, Bolqarıstanın keçmiş çarı Simeon, keçmiş Niderland Kraliçası Beatriks və digər 13 nəfər var. Avstriya qolunun cəngavərləri sırasına Mərkəzi Avropanın kiçik ərazilərinin 33 zadəgan və şahzadəsi daxildir, onların əksəriyyəti alman və ya Avstriya mənşəlidir.
Ço Hyun-Yun
Ço Hyun-Yun (d. 21 iyun 1981) — Cənubi Koreyanı təmsil edən həndbolçu.
Ço Hyun-Yun Cənubi Koreya yığmasının heyətində 2000-ci ildə Avstraliyanın Sidney şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXVII Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. Bürünc medal uğrunda oyunda Norveç yığmasına 22:20 hesabı ilə məğlub olan Cənubi Koreya yığması, Sidney Olimpiadasını 4-cü yerdə başa vurdu.
Çou Yun-fat
Çou Yun-fat (Honkonq , 18 may 1955) – Honkonq aktyoru. Çou Yun Fat "Honq Konq Film İncəsənət Akademiyası"nın "İlin ən yaxşı aktyoru" nominasiyasına üç dəfə (1987, 1988 və 1990) layiq görülmüşdür.
Çou Yun-fat Honkonqun Lamma adasında çox yoxsul fermer ailəsində doğulmuşdur. Hobbisi fotoqrofçılıq idi. Bir çox işlərdə (poçtalyon, kuryer, dəhlizçi və s.) çalışmış və qəzetlərdəki elanların sayəsində TVB adlı çində yayımlanan kanalın studiyasına gələrək, bütün nümayişlərdən uğurla çıxır. Bu zaman aktyor təhsili yox idi. Əvvəllər televiziyada, ardınca seriallarda çəkilməyə başlayır. Çou Yu-fata ilk uğuru çin prodüseri və rejissoru Con Vunun 1986–cı ildə çəkdiyi "Yaxşı Sabah" filmində qazanır. 1990-cı illərin sonlarından başlayaraq Hollivud filmlərində rol alır. İlk Oskar mükafatını "Oturan pələng, gizlənən əjdaha" filmində qazanır.
Çou Yun Fat
Çou Yun-fat (Honkonq , 18 may 1955) – Honkonq aktyoru. Çou Yun Fat "Honq Konq Film İncəsənət Akademiyası"nın "İlin ən yaxşı aktyoru" nominasiyasına üç dəfə (1987, 1988 və 1990) layiq görülmüşdür.
Çou Yun-fat Honkonqun Lamma adasında çox yoxsul fermer ailəsində doğulmuşdur. Hobbisi fotoqrofçılıq idi. Bir çox işlərdə (poçtalyon, kuryer, dəhlizçi və s.) çalışmış və qəzetlərdəki elanların sayəsində TVB adlı çində yayımlanan kanalın studiyasına gələrək, bütün nümayişlərdən uğurla çıxır. Bu zaman aktyor təhsili yox idi. Əvvəllər televiziyada, ardınca seriallarda çəkilməyə başlayır. Çou Yu-fata ilk uğuru çin prodüseri və rejissoru Con Vunun 1986–cı ildə çəkdiyi "Yaxşı Sabah" filmində qazanır. 1990-cı illərin sonlarından başlayaraq Hollivud filmlərində rol alır. İlk Oskar mükafatını "Oturan pələng, gizlənən əjdaha" filmində qazanır.
Çxve Yun Xi
Çxve Yun Xi — Cənubi Koreyanın məşhur televiziya aparıcısı? yazıçı
Çxve Yun Xi xoşbəxtlik haqqında 20 kitabın müəllifidir. O, 2010-cu ildə intihar etmişdir. 63 yaşlı yazıçı 72 yaşlı həyat yoldaşı ilə birgə özünü öldürüb. Onların cəsədi qaldıqları motel nömrəsində asılı vəziyyətdə tapılıb.
Qadın ölümündən öncə yazdığı məktubda qeyd edib ki, iki ildir səhhəti pisləşib, ciyər və ürək xəstəliyindən əziyyət çəkib.
Polis əməkdaşları isə hesab edir ki, xoşbəxtlik və ümid haqqında kitabların müəllifinə intihar etməkdə həyat yoldaşı yardım göstərib. Xanımın öldüyünə əmin olandan sonra, o, özünü də asıb.